2 ماه پیش مسئولان استان رسمی شدن گمرک بزدان را اعلام کردند، اما با گذشت این مدت نه تنها هیچ تحولی در این بازارچه راکد دیده نمی شود بلکه رسمی بودن آن هم دیگر مورد تایید نیست و مسئولان از ادامه پیگیری ها خبر می دهند.اکنون چند سالی است که بازارچه یزدان به رکود رفته و همه زیرساخت های فراهم شده آن در حال متروک شدن است. در واقع کلید این بازارچه در دست افغانستان است و آن ها چند سالی است که به انجام مبادلات تنها از طریق مرز ماهیرود بسنده کرده و بر اساس ضوابط خود دیگر بازارچه های استان را به فراموشی سپرده اند.
دوم تیر سال گذشته عنوان شد: وزیر کشور برای فعال شدن بازارچه مرزی یزدان دستور صادر کرده است. در این زمینه دکتر «هروی» نماینده مردم قاینات و زیرکوه در مورد آخرین پیگیری ها در زمینه فعال شدن بازارچه مرزی یزدان گفته بود: در جلسه هایی که در تهران با وزیران کشور، اطلاعات و امور خارجه داشتم همه یکدل و یکصدا از فعال شدن این بازارچه حمایت کردند؛ علاوه بر این در نامه ای که به تازگی به وزیرکشور نوشتم «رحمانی فضلی» دستور داد مشکلات رفع و بازارچه یزدان فعال شود.
یک ماه بعد یعنی 16مرداد سال گذشته والی استان فراه برای استقرار گمرک در بازارچه مرزی یزدان اعلام آمادگی کرد و استاندار به «خراسان جنوبی» گفت: استقرار گمرک در بازارچه مرزی یزدان بسیار ضرورت دارد و پیگیری های بسیاری برای تحقق این مهم انجام شده و در نتیجه والی استان فراه افغانستان به تازگی برای راه اندازی گمرک در این بازارچه اعلام آمادگی کرده ولی به دلیل برگزاری انتخابات در این کشور شروع برنامه به بعد موکول شده است.
چندی نگذشت که مسئولان بار دیگر اعلام کردند نظر افغانستان در مورد بازگشایی برخی بازارچه های مرزی خراسان جنوبی قاطع نیست.
مدیر کل گمرکات خراسان جنوبی 19 آذر سال گذشته با بیان این مطلب اظهار داشت: امسال برای چندمین بار است که افغانستان بازارچه های مرزی یزدان وگلورده را می بندد و تبادل کالا در این نقاط را به تاخیر می اندازد. «خاشی» در آن خبر نیز از قول رئیس کل گمرک افغانستان به استقرار نیرو در بازارچه یزدان اشاره کرد که البته تا این لحظه به مرحله تحقق نرسید.
در واقع مذاکرات برای رونق گرفتن دوباره بازارچه قدیمی یزدان با مقامات افغان در این سال ها بارها و بارها انجام شده است و مسئولان بسیار از پیگیری های خود برای رسمی شدن این بازارچه سخن گفته اند اما هنوز سرنوشت معبری که هر از گاهی تعطیل می شود معلوم نیست.
هر چند دست های موافق بسیاری برای رسمی شدن این معبر بالا رفته و براساس گفته استاندار پیگیری های امسال جدی تر از گذشته شده است؛ پیگیری ها به جایی رسید که 2 ماه پیش یعنی 20 اردیبهست «خاشی» مدیر کل گمرکات استان از رسمی شدن بازارچه یزدان خبر داده بود و اینکه طرح رسمی شدن این معبر سال 90 تهیه و به مقامات افغانستانی ارائه شده است به همین دلیل پس از سفر رئیس جمهور این کشور به تهران، ساماندهی بازارچه های مرزی استان و ایجاد گمرک یزدان بازنگری و به مسئولان خراسان جنوبی ارائه شد.وی حتی اعلام کرده بود: رئیس جمهور افغانستان قول مساعد داد تا ماه رمضان امسال به منظور رسمی شدن مرز یزدان، نیرو از افغانستان در گمرک مستقر کند.
حال یک هفته از پایان ماه رمضان می گذرد اما خبرهای جدید نشان می دهد پرونده بازارچه پرقدمت یزدان همچنان باز است.«خاشی» مدیر گمرکات استان در این باره به «خراسان جنوبی» گفت: در سفر دو ماه پیش رئیس جمهور افغانستان این قول مطرح شد و حتی «اشرف غنی» در سفر به استان هرات نیز به مردم این استان قول داده بود در ماه رمضان گمرک یزدان راه اندازی شود اما با این وجود این اقدام هنوز انجام نشده است.
نماینده وزارت امور خارجه در استان نیز به استناد قول رئیس جمهور این کشور گفت: همچنان کار در حال پیگیری است اما یکسری قوانین طرف افغان اجازه نمی دهد کار به روال پیش برود. «ابراهیمی» تصریح کرد: همچنان قول دو رئیس جمهور در حال پیگیری است.
حتی استاندار هم از این پیگیری ها خبر داد و گفت: فعال شدن 4بازارچه استان ما با افغانستان از جمله یزدان از موضوع های مطرح در سفر اخیر «اشرف غنی» رئیس جمهور افغانستان با دکتر «روحانی» بود و موافقت با رسمی شدن آن همان زمان داده شد اما تحقق آن نیاز به یک پروسه زمانی دارد.«خدمتگزار» در پاسخ به این سوال که چه گرهی وجود دارد که از چند سال پیش تاکنون حتی با مطرح شدن این پرونده بین دو مقام عالی رتبه باز هم رسمی شدن این معبر تحقق نیافته است و اظهار امیدواری مسئولان در شرایط فعلی چه میزان جدی است؟ تصریح کرد: همین که این موضوع بین دو رئیس جمهور کشور مطرح شد نشان از جدی بودن پیگیری ها در این دوره است.
وی با اشاره به موافق بودن والی فراه با این موضوع ادامه داد: بنا بر قول دو مقام بالارتبه ایران و افغانستان در ماه مبارک رمضان از سوی کشور افغانستان برای امکان سنجی و ارزیابی وضعیت بازدیدی از این بازارچه انجام شد منتها مشکل از طرف ایران نیست، سیستم آن ها پروسه اداری دارد.به گفته وی، برای قطعی شدن و رسمیت یافتن این معبر هنوز نیاز به کار است.
استاندار در ادامه افزود: قرار است پرونده باز یزدان در کمیسیون مشترک ایران و افغانستان که در مرداد برگزار می شود مطرح شود.